به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی از استان سمنان، در راستای اجرای طرح نهضت ملی مسکن، شهر سمنان شاهد یکی از موفق‌ترین نمونه‌های مشارکت مردمی در ساخت و توسعه مسکن بوده است؛ پروژه‌ای که در سایت ۱۲/۶ هکتاری شهرک کوهسار رقم خورد و اکنون به الگویی برای سایر طرح‌های مسکن‌سازی تبدیل شده است.
این اراضی که در سال ۱۴۰۰ و در راستای اجرای طرح نهضت ملی و قانون جهش تولید مسکن به محدوده شهر سمنان الحاق شد، پس از آماده‌سازی اولیه توسط شهرداری و انجام فرآیند گروه‌بندی متقاضیان، بستری مناسب برای آغاز ساخت و ساز ۴۶۴ واحد مسکونی خودساز فراهم کرد. نکته مهم و قابل توجه این اراضی، نقش مستقیم مردم در ساخت مسکن بود؛ به‌گونه‌ای که با تشکیل گروه‌های چهارنفره، خود متقاضیان عملیات ساخت را پیش بردند.
روند اجرایی این طرح به‌قدری مؤثر و سریع بود که در دهه فجر سال ۱۴۰۳، ۱۰۳ واحد مسکونی تکمیل و آماده افتتاح شد؛ موفقیتی که بدون سرمایه‌گذاری مستقیم دولت در ساخت، بلکه با تکیه بر اراده و همکاری مردم محقق شد. متقاضیان این پروژه، پس از دریافت اراضی رایگان ۹۹ ساله، تنها از وام ۵۵۰ میلیون تومانی مسکن استفاده کرده و با مشارکت و همکاری، خانه‌های خود را آجر به آجر ساختند.
تحلیل روند اجرا و مزایای آن
تجربه شهرک کوهسار نشان داد که مدل «ساخت مردمی» نه تنها به افزایش سرعت ساخت کمک می‌کند، بلکه هزینه‌ها را نیز به‌شدت کاهش می‌دهد. در این شیوه، بار مالی دولت در حوزه ساخت کاهش یافته و نقش آن صرفاً به تأمین زیرساخت‌ها، واگذاری زمین و پرداخت تسهیلات محدود می‌شود. در عوض، مردم با انگیزه بالا و کنترل مستقیم بر پروژه، به شکل مؤثرتر و با کیفیت تر فرایند ساخت را به پیش می‌برند.
همچنین ایجاد گروه‌های ساخت چهارنفره، باعث شد تا پروژه‌ها در مقیاسی قابل مدیریت اجرا شوند و امکان هماهنگی و مشارکت بیشتر میان اعضای گروه فراهم شود. این شیوه ضمن تقویت حس مالکیت، اعتماد به نفس اجتماعی را در میان شهروندان نیز افزایش داده است.
گسترش الگو در سطح استان
با توجه به موفقیت این مدل، اداره کل راه و شهرسازی استان سمنان تصمیم گرفته است تجربه شهرک کوهسار را در ابعادی بزرگ‌تر تکرار کند. اکنون فرایند واگذاری اراضی به ۲۴۰۰ متقاضی دیگر در سایت ۲۰۵ هکتاری سمنان آغاز شده که قرار است همانند پروژه کوهسار، در قالب گروه‌های ساخت چهارنفره پیش برود.
بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، امید می‌رود در سال ۱۴۰۴، عملیات ساخت واحدهای مسکونی این پروژه بزرگ نیز آغاز شود و گامی بلند در راستای تحقق اهداف قانون جهش تولید مسکن برداشته شود.علاوه بر شهر سمنان، در دامغان نیز فرایند گروه بندی متقاضیان جهت ساخت مسکن در قالب گروه های خودساز در سایت ۵۹ هکتاری این شهرستان آغاز شده است.
بنابراین، تجربه شهرک کوهسار، الگویی موفق از مشارکت واقعی مردم در ساخت مسکن است. الگویی که با واگذاری زمین، ارائه تسهیلات مالی محدود و اعتماد به توان اجتماعی شهروندان، توانسته مسیر تازه‌ای را در تحقق اهداف کلان حوزه مسکن کشور ترسیم کند.
منبع:
1- پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی – مسکن و شهرسازی
