ضروت تدوین مبحث بهینه‌سازی مصرف آب برای تقویت آبخوان‌ها و جلوگیری از فرونشست گسترده‌تر پهنه‌های شهری

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، امروز سوم اردیبهشت، همایش آب و معماری به مناسبت گرامیداشت روز معمار در محل مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی برگزار شد.

در این همایش، بیانیه روز معمار از سوی دبیرخانه بزرگداشت این روز قرائت شد. متن این بیانیه به شرح زیر است:

امروز در آستانه روز معمار، با محوریت «آب و معماری» گرد هم آمدیم تا بار دیگر بر اهمیت آب به عنوان منشا حیات در شکل‌گیری تمدن، فرهنگ و معماری ایرانی تاکید کنیم. آب این موهبت الهی و سرمایه بی‌بدیل طبیعی، همواره در قلب حیات و هنر معماری ایران جای داشته است. از قنات‌های هوشمندانه تا حوض‌خانه‌های دلنواز، از باغ‌های ایرانی تا آب‌نماهای شهری، آب نه تنها به عنوان یک نیاز زیستی بلکه به مثابه یک عنصر زیبایی شناختی، معنوی و پایدار در خلق فضاهای معمارانه نقش‌آفرینی کرده است.

در این گردهمایی با تامل بر جایگاه آب در معماری ایرانی بر چند اصل کلیدی شامل آب و خلق فضاهای پایدار، فناوری و نوآوری در مدیریت آب، تلفیق دانش بومی و مدرن، مسئولیت اجتماعی معماران و شهرسازان، هنر و زیبایی‌شناسی در پیوند با آب، تاکید می‌کنیم.

بهره‌گیری هوشمندانه از آب، برای خلق فضاهایی بدیع، پایدار و انسانی

در موضوع آب و خلق فضاهای پایدار، معماری ایرانی همواره در طول تاریخ نشان داده است که می‌توان با بهره‌گیری هوشمندانه از آب، فضاهایی بدیع، پایدار و انسانی آفرید. امروز نیز با توجه به چالش‌های مدیریت منابع آبی و ناترازی آب و انرژی، معماران و شهرسازان باید با نگاهی نوین و مسئولانه به طراحی فضاهایی بپردازند که همزمان با بهره‌وری حداکثری از آب به حفظ و احیای میراث طبیعی پرتوان تر از گذشته کوشا باشند.

مدیریت بهینه آب با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین ساختمانی و شهرسازی

در موضوع فناوری و نوآوری در مدیریت آب نیز در دنیای امروز فناوری‌های نوین ساختمانی و شهرسازی می‌‎توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در مدیریت بهینه آب ایفا کنند. از سیستم‌های متنوع آبخیزداری در طرح‌های کلان منطقه‌ای، شهری و معماری محیطی تا روش‌های متعدد بازیافت آب خاکستری تا معماری سبز و بهره گیری از دانش و تجربیات به روز جهانی مانند مصالح و فناوری‌های هوشمند، دانش بنیان و نانوتکنولوژی به همراه شیوه های نوین صنعتی سازی ساختمان در جوامع توسعه یافته که می‌توانند نقش بسیار موثری در تقلیل آب و انرژی داشته باشد استفاده کنند. معماران پیشرو و مولف باید با توجه به جایگاه راهبری آنان در طرح ها با به کارگیری آخرین دستاوردهای عملی و فنی، گام های بلندی در جهت کاهش مصرف آب و افزایش پایداری محیطی بردارند.

ضرورت تدوین ضابطه و دستورالعمل‌های اجرایی از تجربیات گذشتگان در مدیریت آب

در حوزه تلفیق دانش بومی و مدرن نیز تجربیات موفق گذشتگان در مدیریت آب، همچون قنات‌ها، بادگیرها و شبکه‌های آبی تاریخی، نشان دهنده عمق دانش بومی در تعامل با طبعیت است. امروز باید با ترکیب این دانش کهن با فناوری‌های نوین، راهکارهایی خلاقانه و کارآمد برای مواجهه با بحران آب ارایه داد. این راهکارها قاعدتا باید مبتنی بر پژوهش و مطالعات کاربردی بوده و به صورت ضوابط و دستورالعمل‌های لازم‌الاجرا تدوین شوند.

لزوم بهره‌مندی از معماری و شهرسازی برای حل چالش‌های زیست‌محیطی

در بخش مسئولیت اجتماعی معماران و شهرسازان نیز معماران به عنوان متولیان طراحی محیط زندگی انسان، مسئولیتی خطیر در قبال حفاظت از منابع آبی و ترویج الگوهای مصرف پایدار دارند. ما بر این باوریم که معماری و شهرسازی معاصر باید در خدمت حل چالش‌های زیست محیطی باشد و با رویکردی آینده‌نگر به سوی شهری هوشمند، تاب آور، مقاوم و همسو با طبیعت حرکت کند.

استفاده هنرمندانه و پایدار از آب در خلق فضاهای عمومی و خصوصی

در بخش هنر و زیبایی‌شناسی در پیوند با آب، این نکته ضروری است که آب همواره منبع الهام هنرمندان و معماران بوده است. امروز نیز باید با خلق فضاهای عمومی و خصوصی که آب را به شکلی هنرمندانه و پایدار به کار می‌گیرند به غنای زیبایی شناختی و کیفیت زندگی شهری بیفزاییم.

ضروت تدوین نظام‌نامه و مبحث بهینه‌سازی مصرف آب

این گردهمایی فرصتی بود تا لزوم تدوین نظام‌نامه و مبحث لازم‌الاجرا بهینه‌سازی مصرف آب و تشکیل پنجره واحد سیاستگذاری، تصویب قوانین به جهت مقابله عاجل و مسئولانه با حضور انجمن‌ها و تشکل‌های تخصصی حرفه‌ای که تجربیات ارزشمند آنها در نمایشگاه حاضر به ویژه در طراحی محیطی با رویکرد تقویت آبخوان‌ها و جلوگیری از فرونشست گسترده‌تر پهنه‌های شهری، کاشت فضاهای سبز با حداقل نیاز آبی، طرح‌های مرتبط با رفع مخاطرات ناشی از تنش‌های آبی در آثار میراث تاریخی و احیای مجدد آنها در دستور کار مدیران قرار گیرد.

باید عظمت معماری ایرانی در همزیستی با آب و هشداری برای توجه جدی به بحران‌های پیش رو در تمامی اقدامات برنامه‌ریزی و مکانیابی در قالب طرح‌های آمایشی مورد یادآوری و سیاستگذاری قرار گیرد.

ما معماران و شهرسازان ایران با یکدیگر میثاق می‌بندیم و متعهد می‌شویم که با بهره‌گیری از دانش، خلاقیت و مسئولیت‌پذیری در جهت حفظ و بهینه‌سازی منابع آبی و خلق فضاهایی پایدار برای نسل‌های آینده تلاش کنیم.